Verbonden partijen

Arnhem

Gemeenschappelijke regeling

S01 Veiligheid; S07 Zorg; S09 Gezondheid en sport

In deze regeling participeren (inclusief Arnhem) 15 gemeenten. Het betreft hier een wettelijk aangewezen organisatie met taken op het terrein van de brandweer (hulpverlening), volksgezondheid en rampenbestrijding. Veiligheid en gezondheid zijn in de regio de kerntaken.

15 gemeenten (inclusief Arnhem) participeren in de gemeenschappelijke regeling.

Burgemeester Ahmed Marcouch is voorzitter en lid van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur. Daarnaast vindt er besluitvorming in de bestuurscommissies plaats. Burgemeester Ahmed Marcouch is lid van de bestuurscommissie Veiligheid en  wethouder Maurits van de Geijn is lid van de bestuurscommissie Gezondheid.

De gemeente Arnhem  draagt bij aan de exploitatie van de gemeenschappelijke regeling.  Over de wijze waarop de bijdrage over de deelnemende gemeenten is verdeeld zijn per onderdeel specifieke afspraken gemaakt en vastgelegd.

Per 01-01-2024             €

Per 31-12-2024             €

Per 01-01-2024             €

Per 31-12-2024            €

Gerealiseerd   2024      €

Gerealiseerd   2024      €

Volksgezondheid
Voor de Coronacrisis is geconstateerd dat GGD Gelderland-Midden een minimaal ingerichte organisatie is. De beschikbare capaciteit was in 2019 al onvoldoende en zorgde voor een tekort aan veranderkracht. De coronapandemie maakte dat de constatering van destijds naar de achtergrond verdween. Ook legde de coronapandemie de kwetsbaarheden in de dienstverlening bloot. Om te voorkomen dat een noodmaatregel, zoals het afschalen bij Jeugdgezondheidszorg in 2022, nogmaals wordt ingezet, zijn in 2024 stappen gezet binnen het traject ‘toekomstbestendige GGD’. Dit traject gaat over de onderdelen algemene gezondheidszorg (AGZ) en jeugdgezondheidszorg (JGZ). Hierin zorgen we voor een GGD die de basis op orde heeft en zodanig is ingericht dat deze toekomstbestendig is.

Binnen de algemene gezondheidszorg zijn de onderdelen gezonde leefomgeving, werken aan gezondheid bij inwoners, gezondheidsbescherming tijdens rampen en voorbereiden op gezondheidsdreigingen verder uitgewerkt. Deze uitwerking vraagt een structurele verhoging van de regionale inwonersbijdrage ten behoeve van AGZ van zo’n €1.700.000 per jaar vanaf 2025. Binnen de jeugdgezondheidszorg heeft een nadere uitwerking plaatsgevonden over de toekomstbestendige inrichting van de JGZ en het werk van de JGZ professional. Deze uitwerking vraagt een structurele verhoging van de regionale inwonersbijdrage ten behoeve van JGZ van zo’n €1.900.000 per jaar vanaf 2025.

Brandweer/Crisisbeheersing
Er is bijna permanente maatschappelijke spanning en hybride dreigingen die vanwege de onderlinge verbondenheid en verwendheid in toenemende mate onze samenleving kunnen ontwrichten. Partijen werken steeds vaker en langer in opgeschaalde modus aan acute cries. Dit vraagt veel van crisisorgansiaties in termen van ad-hoc inzet, flexibiliteit, capaciteit en financiën.

N.a.v. de evaluatie Wet veiligheidsregio's heeft het kabinet eind 2022 besloten extra te investeren in crisisbeheersing en brandweerzorg. Middels de BDUR uitkering zou VGGM een bedrag van 1,4 miljoen vanaf 2023 oplopend tot ongeveer 2,6 miljoen in 2026 ontvangen. Dit is bedoeld voor de versterking van crisisbeheersing, informatiepositie en inrichten van Knooppunt Coördinatie Rijk – Regio (KCR2).

Er is toenemende druk op de beschikbaarheid van zorg door krapte arbeidsmarkt en verhoogde vraag als gevolg van toename kwetsbare burgers in thuissituaties en steeds ouder wordende groep ouderen. Dit vraag aandacht voor continuïteit van de 24-uurs crisisorganisatie.

In het kader van de elektrificatie om ons heen en de klimaatverandering, investeert VGGM in de Veilige Energietranisitie en Gebiedsgerichte aanpak Natuurbrandbeheersing. Daarnaast is door inwerkingtreding van de Omgevingswet ook een Meldingsplicht ontstaan voor Wonen met zorg. Dit vraagt extra toezichtcapaciteit. Daarnaast zorgt de wet er ook voor dat van de brandweer steeds meer wordt gevraagd om flexibel in te spelen op maatschappelijke ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld ondermijning en illegaliteit. De brandweer investeert daarom in vaardigheden en kennis van de medewerkers. Door het andere werken is er ook een reorganisatie bij de brandweer geweest. Dit programma is in 2023 geëindigd maar de implementatie hiervan liep door in 2024. De langetermijnvisie van de brandweer is dat zij worden gezien als expertisecentrum voor zowel private als publieke partijen.

Beter bedrijfsvoeren  
Op basis van een extern benchmarkonderzoek is gebleken dat de bedrijfsvoering van VGGM versterking nodig heeft, want deze is nu onder gemiddeld en kwetsbaar georganiseerd.

In een programmaplan heeft de directie voorgesteld om in de komende 4 jaar minimaal toe te groeien naar de gemiddelde personele overhead voor Veiligheidsregio’s (18,8%), zoals blijkt uit de Berenschot rapportage. Op basis van deze rapportage en uitgaande van het huidige percentage van personele overhead, denkt de directie van VGGM € 4.000.000 structureel nodig te hebben.

In 2023 is VGGM gestart met het versterken van de organisatie door het ingezette programma Samen.Beter.Bedrijfsvoeren. Het doel van het programma is de veranderslag van taakgericht naar procesgericht werken en denken. Een belangrijk onderdeel hiervan is de implementatie van een applicatieplatform en vernieuwing van de systemen ter ondersteuning van de bedrijfsvoering processen zoals HRM, financiën en inkoop. Daarnaast is er gestart met het herinrichten van de organisatie en het actualiseren van processen.  

Als onderdeel van de besparingsopgave wordt voor 2025 de stijging van de bedrijfsvoeringkosten met €1mio bijgesteld en tegelijkertijd te getemporiseerd voor zowel 2025 als 2026 met €0,5mio. Of er in 2027 of verder alsnog middelen nodig zijn, wordt in 2026 afgewogen.

Arbeidsmarkt, Inflatie en Informatiepositie
De krapte op de arbeidsmarkt en de hoge inflatie hebben grote invloed gehad op de organisatie van de VGGM. Deze arbeidsmarkt- en maatschappelijke ontwikkelingen, waaronder inflatie en loon- en prijsstijgingen, hebben geleid tot een bijstelling van de begroting 2023.

Middel

De veiligheids- en gezondheidsregio Gelderland Midden is een wettelijk aangewezen regeling waarin wordt samengewerkt met vijftien verschillende gemeenten. De taken zijn onder verdeeld in een vijftal programma's (crisisbeheersing, brandweerzorg, GGD, ambulancezorg en bedrijfsvoering). VGGM wijst in haar begroting 2024 op de volgende risico's:
•   De krapte op de arbeidsmarkt en de hoge inflatie hebben grote invloed op de organisatie van de VGGM.
•   De bedrijfsvoering binnen VGGM heeft versterking nodig. Uit extern benchmarkonderzoek is gebleken dat deze nu onder gemiddeld en kwetsbaar is georganiseerd. Het betreft een inhaalslag in de robuustheid van de systemen, het beschrijven van de processen, het versterken van het management en de wijze van samenwerken. De directie stelt voor om in de komende 4 jaar minimaal toe te groeien naar de gemiddelde personele overhead voor Veiligheidsregio’s (18,8%), zoals blijkt uit de Berenschot rapportage.
•   Meerjarig effect van het COVID19 virus; preventie ten aanzien van kwetsbare groepen, advisering van hygiënemaatregelen, versterking infectieziektebestrijding, terug op niveau van reguliere diensten voor derden zoals reizigersvaccinaties en binden van medewerkers en vrijwilligers aan de organisatie;
•   Naar aanleiding van de implementatie van de Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren (WNRA) is een complexiteit met betrekking tot de positie van de vrijwilligers ontstaan. Op basis van de huidige wet- en regelgeving is het onderscheid tussen een brandweervrijwilliger en een brandweermedewerker nauwelijks te maken. Hiermee heeft de invoering van WNRA een groot financieel risico op de betaalbaarheid van het huidige brandweermodel. Landelijk heeft een Denktank een oplossing voor deze ontstane situatie bedacht in de vorm van taakdifferentiatie. De financiële consequenties van de taakdifferentiatie worden nog nader geanalyseerd;
•   Verdeelsleutel huisvestingskosten brandweer. De gemeentelijke bijdragen aan de brandweer zijn op basis van een nieuwe verdeelsleutel vastgesteld. De (regionale) huisvestingskosten van de kazernes en andere brandweeronderdelen zijn daarvan vooralsnog uitgezonderd;
•   Arbeidsontwikkelingen, waaronder functiewaardering van verpleegkundigen. Vergelijkbare organisaties hebben verpleegkundigen hoger ingeschaald. Een aanpassing van de functiewaardering heeft grote consequenties op het budget of op de dienstverlening van de Jeugdgezondheidszorg en Algemene gezondheidszorg. Hiervoor is in de gemeentelijke begroting een extra budget opgenomen. Dat geldt ook voor de ICT-lasten;
•   Toenemende ICT-lasten als gevolg van verdere digitalisering en plaats onafhankelijk werken. Meerdere (verouderde) systemen dienen op korte termijn vernieuwd te worden gebracht en toenemende gebruikerswensen gebaseerd op maatschappelijke 0ntwikkelingen zijn niet passend binnen de huidige ICT-budgetten.
•   De grote druk op (gemeentelijke)financiën en bij andere opdrachtgevers leidt tot continuïteitsrisico’s van niet door gemeentelijke bijdrage gefinancierde activiteiten.
De beheersing van bovenstaande risico's is vooral gericht op het actief verbinden van de gemeentelijke belangen. Het regionaal controllersoverleg en de Financiële Commissie die regelmatig bijeen komen vervullen hierin een belangrijke adviesrol, ook ten aanzien van de P&C-producten van de VGGM. Daarnaast wordt er actief samengewerkt bij bestuurlijke opdrachten. Per programma is door de VGGM een doelenboom opgesteld waarbij tevens de belangrijkste risicofactoren en mitiganten zijn genoemd.
Aan de hand van de zogenaamde “kans x effect”-methode wordt jaarlijks door VGGM een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke risico’s en een kwantificering daarvan. Bij benadering wordt er een indicatie gegeven van het voor de organisatie benodigde weerstandsvermogen. Dit weerstandsvermogen wordt gevormd door de totale impact van de gekwantificeerde risico’s te relateren aan de weerstandscapaciteit (zijnde het beschikbare eigen vermogen).
Daarnaast ontvangen de deelnemende gemeenten gedurende het jaar tussenrapportages van VGGM waarin wordt stilgestaan bij de actuele ontwikkelingen en de verwachtingen met betrekking tot de risico's worden beschreven.
Zowel de burgemeester als de wethouder publieke gezondheid zijn lid van het dagelijks bestuur en het algemeen bestuur van VGGM. Het dagelijks bestuur en algemeen bestuur komen afzonderlijk van elkaar jaarlijks vijf keer bij elkaar. Onderwerp van gesprek is onder andere de P&C cyclus. Begrotingen en jaarrekeningen worden daar vastgesteld. Ook inhoudelijke ontwikkelingen/ risico's worden daar gedeeld.
Ondersteunende ambtenaren adviseren de burgemeester en wethouder als het gaat om de inhoud van de agenda. Deze ondersteunende ambtenaren zijn ook aangesloten op het controllersoverleg zoals eerder genoemd.
De raad krijgt de mogelijkheid om een zienswijze uit te brengen ten aanzien van de begroting en de bestemming van het resultaat na opmaken van de jaarrekening  van VGGM. De raad houdt waar nodig rekening met eventuele financiële risico's in de eigen begroting.
In de afgelopen jaren is gebleken dat deze beheersstrategie volstaat. De VGGM is al jaren een betrouwbare en stabiele partner.