Collectieven, zelfbouw en flexwonen bevorderen

Om mensen zelf te laten beslissen hoe zij hun woon- en leefomgeving vormgeven, willen we meer ruimte maken voor collectieve wooninitiatieven en zelfbouwmogelijkheden. We streven ernaar om collectieve wooninitiatieven en zelfbouwmogelijkheden de norm te laten zijn, in plaats van de uitzondering. Dat deden we in 2024 op de volgende manieren:

• We hebben onderzocht hoe we nieuwe en bestaande projecten kunnen stimuleren en ondersteunen, bijvoorbeeld door middel van informatieavonden en via beleids- en ruimtelijk instrumentarium.
• We hebben een aantal wooncollectieven in beeld gebracht, en ruimte gemaakt voor collectieve wooninitiatieven bij een aantal woningbouwontwikkelingen. Voorbeelden zijn de ontwikkeling van Rijnpark, Schaapsdrift, Nijmeegseweg en Presikhaaf 3, en de toekomstige ontwikkeling van Heijenoordseweg. Daarnaast lopen er studies voor andere locaties.
• In 2024 is het CPO project 'Erve Bakhuys' in Schuytgraaf gerealiseerd. De projecten in Coehorn en Gaardenhage zijn gestart met een volgende fase van de ontwikkeling.
• Bij het ondersteunen van collectieve wooninitiatieven sturen we op netwerkbenadering. We hebben ons in 2024 aangesloten op regionale en landelijke netwerken, zoals bijvoorbeeld De Collectieve Huisvesters en Cooplink (kennisnetwerk voor wooncoöperaties) ten behoeve van de uitwisseling van kennis en het versterken van samenwerking met betrekking tot best practices.
• Vanuit deze netwerken hebben we in 2024 in Arnhem drie inspiratiebijeenkomsten voor collectieven en voor professionals georganiseerd over het stimuleren van collectieve wooninitiatieven. Bij deze bijeenkomsten waren ongeveer 250 mensen aanwezig waaronder vele overheden, financiers, wooncorporaties, collectieve initiatieven en andere stakeholders.
• We hebben meegewerkt aan een aantal publicaties, zoals bijvoorbeeld het werkboek "Van Solo naar Samen" over collectief Bouwen en Wonen. Tevens hebben we bijgedragen aan de ontwikkeling van instrumentarium ter ondersteuning van collectieve woonvormen, zoals de handleiding voor of de ontwikkeling van een keurmerk voor wooncoöperaties.
• Om te voorzien in de grote vraag naar woningen, zetten we in Arnhem ook in op de bouw van flexwoningen. Op het Merwedeterrein zijn 148 woningen gebouwd, die begin 2025 definitief worden opgeleverd. 50 woningen hiervan zijn bestemd voor statushouders.

Er is een vraag naar collectieven, zelfbouw en flexwonen. Voor deze concepten pakt de markt nieuwbouwontwikkeling niet automatisch op.

Veel inwoners hebben behoefte om zelf vorm te geven aan hun eigen woning of woonomgeving. Collectieve wooninitiatieven leveren een bijdrage aan de sociale cohesie, vaak niet alleen binnen het collectief maar ook voor de omgeving. Zelfbouw geeft mensen de kans hun droom te realiseren en zal hen stevig verankeren in de wijk. Bij woningbouwprojecten waar we de grond zelf in eigendom hebben, bekijken we hoe we ruimte kunnen maken voor collectieve wooninitiatieven. Daarnaast spannen we ons met corporaties, ontwikkelaars en de provincie in om praktische belemmeringen voor wooninitiatieven zoveel mogelijk weg te nemen. Ook zullen we inwoners voorlichten over hoe zij collectieven kunnen vormen en wooncoöperaties kunnen oprichten. In 2023 bevorderen we wederom de realisatie van twee CPO-locaties. Dit levert een bijdrage aan leefbare wijken en een ongedeelde stad.

Voor het Merwedeterrein maken we flinke voortgang om flexibele woningen te plaatsen. Naar verwachting worden in 2024 minimaal 148 woningen op het terrein geplaatst. Omdat we het voor het project Merwedeterrein van belang vinden dat er een goede verbinding komt tussen de bestaande wijk en de nieuwe woningen, zijn in deze begroting extra middelen opgenomen voor de inzet van een community coach. Daarnaast zullen woningcorporaties die de woningen zullen gaan verhuren een sociaal beheerder in het gebied inzetten.